Kim jest inżynier jakości?

Co robi inżynier jakości?

Osoba na tym stanowisku zwykle projektuje i wdraża procedury, których zadaniem jest zapobieganie błędom. Do zadań inżyniera jakości należy też monitorowanie produkcji – które pozwoli wykryć ewentualne usterki na wczesnym etapie.

Inżynier jakości (lub też inżynier kontroli jakości) przeprowadza audyty wewnętrzne i zewnętrzne, aby ocenić, czy prowadzone procesy są zgodne z normami. Jego zadaniem jest też wyciąganie wniosków z audytu, identyfikowanie obszarów wymagających poprawy i proponowanie działań korygujących.

Inżynier jakości zajmuje się także analizą danych związanych z jakością produktów. To między innymi wyniki testów jakości, informacja zwrotna od klientów (np. w ramach reklamacji). Wyciąga z nich wnioski, tworzy raporty i rekomendacje.

Wszystkie te działania mają na celu poprawę jakości wyrobów, a dzięki temu zadowolenia klientów. Inżynier jakości swoimi działaniami dąży do ochrony organizacji przed ryzykiem związanym z wadliwą produkcją (np. kosztami napraw lub wycofania produktów, stratami wizerunkowymi).

Inżynier jakości może specjalizować się w różnych zadaniach

Choć stanowisko inżyniera jakości często traktowane jest szeroko, w niektórych przedsiębiorstwach inżynierowie jakości są wyspecjalizowani w konkretnych obszarach, na przykład:

• Inżynier jakości klienta – skupia się na ocenie produktów końcowych, które otrzymują klienci (sprawdza, czy zostały wykonane zgodnie ze standardami).
• Inżynier jakości produkcji – skupia się na ocenie jakości procesów (nie tylko skupia się na ocenie produktów końcowych, ale też funkcjonowaniu produkcji i ich wpływie na jakość pracy).

Oba te obszary przenikają się wzajemnie, dlatego podział ten nie zawsze jest ostry, a inżynier jakości w organizacji może zajmować się tymi dwoma aspektami jednocześnie. Inżynierowie jakości mogą specjalizować się też w innych obszarach. W przedsiębiorstwach produkcyjnych i innych organizacjach wydziela się niekiedy takie stanowiska jak:

• inżynier ds. systemu jakości,
• inżynier jakości dostawców.

Jak wygląda praca inżyniera jakości? Główne obowiązki – podsumowanie 

W zależności od specyfiki zakładu, a także specjalizacji, w ramach której swoje obowiązki wykonuje inżynier jakości, może zajmować się takimi obszarami jak:

• Identyfikacja problemów jakościowych, analiza przyczyn źródłowych i wdrażanie działań korygujących oraz zapobiegawczych.
• Przygotowywanie dokumentacji związanej z jakością produktów i procesów.
• Przeprowadzanie testów i inspekcji surowców, półproduktów oraz gotowych produktów w celu weryfikacji ich zgodności z wymaganiami.
• Współpraca z innymi działami – produkcji, inżynierii, logistyki i zakupów w celu rozwiązywania problemów jakościowych.
• Opracowywanie i aktualizacja planów kontroli jakości oraz procedur operacyjnych.
• Nadzorowanie i kalibracja sprzętu kontrolno-pomiarowego używanego do oceny jakości.
• Analiza danych z procesu produkcji (np. analiza SPC) i interpretacja wyników w celu doskonalenia procesów.
• Udział w procesie zatwierdzania nowych produktów, w tym w testach, walidacjach i certyfikacjach.
• Szkolenie pracowników w zakresie procedur jakościowych i standardów.
• Współpraca z klientami w celu spełnienia ich wymagań jakościowych oraz rozwiązywania reklamacji.
• Monitorowanie i raportowanie wskaźników jakościowych, takich jak poziom braków, liczba reklamacji czy wskaźnik OEE (miara wydajności linii produkcyjnych lub konkretnych maszyn).

Inżynier jakości – wymagania na stanowisku

Skuteczny inżynier ds. jakości posiada zwykle kierunkowe wykształcenie techniczne, najczęściej w dziedzinie inżynierii, zarządzania jakością, materiałoznawstwa lub innej pokrewnej. Niezbędna będzie wiedza na temat specyfiki procesów produkcyjnych, metod statystycznych oraz specjalistycznych narzędzi służących do analizy danych.

Inżynier powinien być w stanie szybko zidentyfikować źródło problemu i wdrożyć rozwiązania, które zapobiegną jego powtórzeniu się. Dlatego ważne będą takie kompetencje jak:

• Znajomość norm i standardów jakości, w tym specyficznych norm określonych dla danej branży.
• Umiejętność interpretacji danych jakościowych, na przykład statystycznej kontroli procesów (SPC), analiza przyczyn źródłowych (Root Cause Analysis), FMEA (Failure Mode and Effects Analysis).
• Znajomość metod i narzędzi jakościowych i takich jak diagram Pareto, diagram Ishikawy, 5S, Six Sigma, Kaizen.
• Umiejętność przeprowadzania audytów – kompetencje w zakresie przeprowadzania audytów wewnętrznych oraz zewnętrznych, w tym audytów dostawców.
• Znajomość narzędzi kontrolno-pomiarowych – umiejętność obsługi i kalibracji sprzętu kontrolno-pomiarowego oraz interpretacji wyników pomiarów.

Inżynier ds. jakości – jakie kompetencje miękkie przydadzą się na tym stanowisku?

Wśród kompetencji miękkich warto wymienić zdolności komunikacyjne i umiejętność pracy w grupie. Przyda się umiejętność zadawania pytań i zdolność do analizy przyczynowo-skutkowej, rozumienie motywacji pracowników. Ponadto inżyniera jakości powinny cechować:

• Szczegółowość i dokładność – dzięki której specjalista może zauważyć nawet drobne usterki, nieprawidłowości lub odchylenia od normy.
• Umiejętność analitycznego myślenia, syntezy i wnioskowania – na podstawie danych o powtarzających się problemach. 
• Zdolności interpersonalne – w tym umiejętność przekazywania złożonych informacji w sposób zrozumiały (przydatne w komunikacji z różnymi działami, klientami i dostawcami).
• Inicjatywa i proaktywność – zdolność do identyfikowania potencjalnych problemów jakościowych i inicjowania działań zapobiegawczych jeszcze przed ich wystąpieniem.
• Zarządzanie czasem i priorytetami – szczególnie w sytuacjach wymagających szybkiej reakcji.

Dlaczego rola inżyniera jakości jest tak istotna?

Inżynier jakości jest ważnym pracownikiem każdej organizacji, ponieważ jego praca ma bezpośredni wpływ na zadowolenie klientów, reputację firmy oraz koszty produkcji. 

Jego działania pozwalają zapewnić, że wszystkie produkty są zgodne z normami i standardami – zarówno tymi wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi – regulacjami branżowymi czy przepisami prawa. Inżynier jakości pomaga firmie unikać kosztownych reklamacji, przestojów produkcyjnych, utraty zaufania klientów i w szerokim sensie – strat finansowych.